Τα Χριστούγεννα του 2022 η γνωστή επιχειρηματίας – ιδιοκτήτρια τριών εστιατορίων στο κέντρο της Αθήνας Φωτεινή Παντζιά είχε φωτογραφηθεί στο ΟΚ! για πρώτη φορά στο σπίτι της κάτω από την Ακρόπολη μαζί με τα δύο παιδιά της τα οποία υιοθέτησε από την Αφρική.
Με αφορμή τη συνέντευξή της απόψε στην εκπομπή «Πρωταγωνιστές» για τις ΛΟΑΤΚΙ οικογένειες θυμόμαστε όσα έλεγε πριν από έναν περίπου χρόνο στον Γιώργο Πράσινο για την οικογένεια που έχει δημιουργήσει.
Πώς αυτοσυστήνεσαι για όσους δεν σε γνωρίζουν;
Είμαι η Φωτεινή Παντζιά, έχω δύο παιδιά, τρία σκυλιά, επτά γατιά, μένω στην Ακρόπολη, έχω τρία μαγαζιά εστίασης. Γεννήθηκα στην Κορομηλιά Δομοκού στη Λαμία, από όπου ευτυχώς φύγαμε στα 5 μου και ήρθαμε στην Αθήνα. Από τότε την αγαπώ αυτή την πόλη. Μέναμε σε ένα μικρό υπόγειο στα Ιλίσια, σε ένα αστικό κομμάτι της περιοχής, και κάπου στο Δημοτικό μετακομίσαμε σε ένα σπίτι 60 τ.μ. που μου φάνηκε παλάτι. Ο μπαμπάς μου ήταν δημόσιος υπάλληλος, είχε τελειώσει το Γυμνάσιο, τότε ήταν μεγάλη επιτυχία. Η μαμά μου καθάριζε σκάλες και σπίτια για να μας μεγαλώσει. Η οικογένειά μου είχε τρία παιδιά, δύο αγόρια και ένα κορίτσι. Τα αδέλφια μου ήταν στρατιωτικοί, έχω τέσσερα ανίψια από εκείνους. Tα παιδικά μου χρόνια ήταν δύσκολα. Ευτυχώς είχα μια σπουδαία μαμά, η οποία με έκανε να ονειρεύομαι, να κυνηγάω τα όνειρά μου και να μη σταματάω για τίποτα και για κανέναν. Νομίζω ότι έχω κάνει τη ζωή μου όπως με δίδαξε. Εκείνη τη στιγμή ένα ασπρόμαυρο κυνηγόσκυλο, ο Μάρκος, ορμάει με φόρα πάνω της και εκείνη τον γεμίζει χάδια. Δίπλα από το τζάκι κάθεται μια τρίχρωμη γάτα, η Κατερίνα Ηλέκτρα. «Δίνουμε ονόματα στους σκύλους και στις γάτες, από ανθρώπους που αγαπάμε. Ας, πούμε, αυτή η γάτα είναι Ηλέκτρα γιατί άρεσε στον γιο μου, τον Άγγελο, και Κατερίνα από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας που με βοήθησε να την πιάσουμε. Αγαπώ τα ζώα, αγαπώ την πόλη, αγαπώ το καλό φαγητό και το κρασί.
Πάντα θέλω να μαθαίνω. Όλα τα εγκατέλειπα, έφυγα δύο φορές από το Δημόσιο. Ο μπαμπάς μου νόμιζε πως θα είμαι το παιδί που εκείνος θα γηροκομούσε. Δεν ήμουν το παιδί που θα παντρευόταν, που θα έκανε παιδιά. Πού να ήξερε ότι θα υιοθετούσα δύο μαύρα παιδιά! Κάπου στα 28 σκέφτηκα ότι θα ήθελα να ασχοληθώ με τις πωλήσεις, μια και αγαπούσα την επαφή με τον κόσμο. Πολύ γρήγορα μπήκα στον χώρο του κρασιού, ερωτεύτηκα το κρασί, έκανα ταξίδια στο εξωτερικό και έμαθα πολλά για το κρασί. Δούλεψα στον Μπουτάρη, τη Mediterra, τον Τσάνταλη, σε πολλές εταιρείες, έφτασα να γίνω μέχρι και διευθύντρια στη HORECA, έκανα πολλά οινικά και γαστρονομικά ταξίδια. Και κάπως έτσι σκέφτηκα να ανοίξω ένα μαγαζί. Στα 46 μου τα παράτησα όλα και άνοιξα το By the Glass».
Πόσο εύκολο ήταν να υιοθετήσεις τα παιδιά;
Καταρχάς, η υιοθεσία στην Ελλάδα αποτελεί μεγάλο ταμπού. Όταν, δε, είναι μονογονεϊκή οικογένεια και μαύρα παιδιά, εκεί είναι χάος. Δεν δίνει κανείς πληροφορία, δεν ήξερα τι πρέπει να κάνω. Η κουλτούρα της υιοθεσίας υπάρχει πολύ έντονα στο εξωτερικό. Μια οικογένεια μπορεί να έχει τρία παιδιά και να υιοθετήσει ένα ακόμη γιατί μπορούν και γιατί θέλουν. Το να υιοθετήσεις ένα παιδί δεν έχει να κάνει με το αν μπορείς ή όχι να κάνεις ένα παιδί. Μου ήταν ξεκάθαρο από μικρή ότι θέλω να υιοθετήσω παιδιά. Ευτυχώς ή δυστυχώς, είχα καταρρίψει τον μύθο του DNA, δηλαδή μπορεί ο κόσμος να ζήσει χωρίς το δικό μου. Θα μπορούσα με εξωσωματική να κάνω οκτώ παιδιά. Δεν με ενδιέφερε ποτέ, δεν το προσπάθησα ποτέ.
Γιατί ήθελες να υιοθετήσεις;
Στην αρχή δεν μου ήταν πολύ ξεκάθαρο. Τώρα που με ρωτάς, ξέρω πως όταν θα κλείνω τα μάτια μου, θα ξέρω πως δεν πέρασα έτσι από αυτό τον κόσμο, για να οδηγήσω ένα καλό αμάξι, να φάω ένα ωραίο φαγητό και να ακούσω ωραίες μουσικές. Νομίζω πως όταν θα κλείνω τα μάτια, θα έχω δώσει ευκαιρία σε δύο ανθρώπους –και όχι μία, αλλά πολλές– να κάνουν το δικό τους ταξίδι, χωρίς να περιμένω τίποτα από αυτά. Θέλω στα 18 τους να ταξιδέψουν, να είναι χαρούμενοι άνθρωποι, να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα – τα δικά τους και όχι τα δικά μου. Ακόμη και τώρα, όταν ο Άγγελος μου λέει ότι θέλει να ασχοληθεί με μαγαζιά, του απαντώ να μη βάλει «τα δικά μου παπούτσια» τόσο γρήγορα.
Πώς ήταν η πρώτη συνάντηση;
Ήμουν σίγουρη πως θα τον αναγνωρίσω, αλλά δεν τον αναγνώρισα, γιατί η φωτογραφία δεν είχε καμία σχέση με την πραγματικότητα. Μπήκα μέσα στο ίδρυμα όπου είχε πάρα πολλά παιδιά που έρχονταν πάνω σου κι αυτό το γεγονός ήταν πολύ συγκινητικό. Είναι από τα ορφανοτροφεία που λίγο μετά έκλεισαν και πλέον απαγορεύονται οι υιοθεσίες από εκεί.
Μια υιοθεσία έχει να κάνει και με την οικονομική άνεση των γονιών;
Έχει κάποια έξοδα. Ναι, είναι δύσκολο αν δεν έχεις τίποτα. Ξέρω όμως ανθρώπους που δανείστηκαν για να υιοθετήσουν ένα παιδί, όπως και άλλους για να πάνε σε ένα ιδιωτικό μαιευτήριο να γεννήσουν.
Αντιμετώπισες παρόμοιες καταστάσεις στη δεύτερη υιοθεσία;
Σχεδόν την ίδια στιγμή μετάνιωσα που δεν υιοθέτησα δύο παιδιά μαζί. Στην πρώτη περίπτωση, δεν διάλεξα τίποτα. Ερχόμενος στην Ελλάδα ο Άγγελος δυσκολεύτηκε γιατί βρέθηκε σε μια ξένη χώρα στα 5 του και δεν μπορούσε να επικοινωνήσει. Σιγά σιγά έμαθε τα πάντα. Με τη μικρή ήταν αλλιώς. Ήρθε εδώ 2,5 χρόνων και μέσα σε 4 μήνες έχει μάθει τα πάντα. Ο Άγγελος ζητούσε ένα αδελφάκι. Οπότε άρχισα τότε να το σκέφτομαι. Στην Αιθιοπία είχαν απαγορευτεί οι υιοθεσίες, στην Ουγκάντα απαιτούσαν να μείνεις έναν χρόνο εκεί και εγώ δεν μπορούσα να το κάνω εις βάρος του Άγγελου, γιατί θα έπρεπε να του λείψω για 8 ή 10 μήνες. Κάπως έμαθα το καλοκαίρι για τη Σιέρα Λεόνε και ξεκίνησα αμέσως τη διαδικασία. Τον Ιανουάριο άρχισα να ετοιμάζω τον φάκελό μου, τον Φεβρουάριο πήγα κάτω και τον Αύγουστο πήγαμε μαζί με τον Άγγελο στη Σιέρα Λεόνε και τη φέραμε αμέσως σπίτι.
Γνώριζες την ιστορία της κόρης σου;
Ναι. Όπως οι διαδικασίες είναι διαφορετικές, έτσι είναι και τα αφηγήματα πολύ διαφορετικά. Στη Σιέρα Λεόνε τα παιδιά έχουν τους γονείς τους. Γνώρισα τους βιολογικούς της γονείς. Εκεί από 16 χρόνων τα κορίτσια γεννάνε, κάνουν πολλά παιδιά. Η γιαγιά της Βασιλικής είναι μια καλλονή 40 χρόνων. Έχεις ακούσει πώς ήταν η Ελλάδα πριν από 80 χρόνια που έκαναν πολλά παιδιά και τα έδιναν για υιοθεσίες; Κάπως έτσι ήταν.
Αισθάνεσαι ότι αποτελείς πρότυπο σε μια κοινωνία που αλλάζει;
Αισθάνομαι ότι βοήθησα πολύ στο να μη νιώθει κανείς άσχημα να μιλήσει για υιοθεσίες. Να μη νιώθει κανείς άσχημα να μιλήσει για μαύρα παιδιά, για το διαφορετικό. Είναι αυτό για το οποίο παλεύω πολύ στη ζωή μου. Το διαφορετικό είναι πάρα πολλά πράγματα. Διαφορετικό είναι η θρησκεία, ποιον ερωτευόμαστε, το χρώμα μας, η σεξουαλικότητά μας, αν είμαστε περισσότερα ή λιγότερα κιλά, αν έχουμε ένα πόδι ή ένα χέρι, διαφορετικός μπορεί να είναι εκείνος που έχει σύνδρομο Άσπεργκερ και είναι λειτουργικός και μπορεί να κάνει τα πάντα. Υπάρχει στη ζωή μας και όσο φέρνουμε τα παιδιά σε επαφή με το διαφορετικό, τόσο πιο ελεύθερα γίνονται. Και όσο ελεύθερα γίνονται, τόσο καλύτεροι άνθρωποι είναι. Δεν γίνεται να ξαφνιαζόμαστε με οτιδήποτε δεν μας μοιάζει. Και όχι μόνο αυτό, αλλά να θυμώνουμε κιόλας. Δεν γίνεται να έχουμε πολίτες Β’ κατηγορίας για οποιονδήποτε λόγο. Στην Ελλάδα του 2022 μου είναι αδιανόητο ένα ζευγάρι γυναικών ή ένα ζευγάρι αντρών να μην μπορεί να υιοθετήσει. Είμαι φορολογούμενος πολίτης; Είμαι. Δίνω χρήματα, ψηφίζω. Δεν έχω καταλάβει τη διαφορά. Γιατί κάποιοι να κρίνονται ανίκανοι να υιοθετήσουν παιδιά σήμερα, ενώ διαθέτουν το μόνο που χρειάζεται να δώσουν, την αγάπη; Ακόμη και οι μονογονεϊκές οικογένειες δεν μπορούσαν να υιοθετήσουν πριν από μερικά χρόνια. Είναι τόσο αυτονόητα που ούτε καν θα έπρεπε να τα συζητάμε. Έχει κανείς πρόβλημα αν ο διπλανός του είναι 1,60; Γιατί να έχει αν δύο γυναίκες μεγαλώνουν ένα παιδί;
Διαβάστε επίσης:
Φωτεινή Παντζιά: «Όσο φέρνουμε τα παιδιά σε επαφή με το διαφορετικό, τόσο πιο ελεύθερα γίνονται»
